کاهش عملکرد ورزشی با اضطراب

جسم بدون توجه به علت اضطراب (مانند هر یک از موارد بالا) در همه موقعيت های اضطراب زا به يک صورت واکنش نشان میدهد. نگرانی تنها و فقط در ذهن نيست؛ بنابراين هنگام و زمانی که ذهن نگران می باشد جسم هم واکنش هايي اینچنین نشان می دهد: افزايش ضربان قلب و همچنین آهنگ تنفس، افزايش تنش عضلات، احساس خستگی، تحريک پذيری، خشک شدن دهان، عرق کردن و همچنین سرد شدن کف دستها، دلشوره، تمايل به دفع ادرار، برافروختگی چهره، لرزش صدا، تهوع، افزايش فشار خون و همچنین….که همه از نشانه های جسمانی اضطراب می باشد. بعضی از علامت های ذهنی اضطراب هم عبارتند از احساس سردرگمی، فراموش کردن جزئيات، ناتوانی در تمرکز، توسل جستن به عادت های قبل و همچنین ناتوانی در تصميم گيری. البته در صورتی که همه اينها با هم به سراغ کسی بيايد عملکردش، به روش کامل مختل می می شود. ولی اغلب، تنها بعضی از اين علامت ها احساس می شوند. 

اضطراب تأثيرات متفاوتی در اشخاص متغایر و متفاوت می گذارد. لذا ضمن آنکه همه ورزشکاران از چگونگی تأثير اضطراب بر خود و همچنین عملکردشان بایستی و حتما آگاه باشند، تفاوتهای فردی بايد در نظر گرفته شوند .

تاثیرات نامطلوب اضطراب بر عملکرد اسپورت و ورزشی

اضطراب از دو راه بر عملکرد اسپورت و ورزشی اثر نامطلوب می گذارد:

الف- اضطراب سبب انقباض غيرضروری در عضلات می می شود.

هنگام و زمانی که نام کسی را جهت گرفتن مدال و همچنین کاپ قهرمانی می خوانند تا روی سکو برود در صورتی که دچار اضطراب می شود راه رفتن که طبيعی ترين فعاليت انسان می باشد، برايش دشوار می می شود. زيرا عضلات زيادی دچار انقباض می شوند که مانع راه رفتن روان و همچنین راحت می باشند. همين اتفاق ممکن می باشد در مسابقه دو جهت دونده روی دهد. بسياری از شهروندان و مردم شهر بر اثر اضطراب در عضلات خود کوفتگی و همچنین درد احساس می کنند که ناشی از انقباضات و همچنین تنش های ناخواسته می باشد.

انقباض های زائد عضلات سبب ناهماهنگی و همچنین ناموزونی حرکات و همچنین گاه سبب کند شدن آنها و همچنین نيز موجب صرف انرژی زياد و همچنین خستگی زودرس می می شود. یکی از تمرینات کاهش اضطراب، عبارت از بکارگیری تمرينات آرام سازی می باشد. با تمرینات آرام ساززی و همچنین رها کردن عضلات و همچنین تجربه و مهارت بالا يافتن در آن هم می قدرت در مواقع افزايش تنش عضلانی، آنها را آرام کرد.

ب- تغيير در توجه و همچنین تمرکز:

اضطراب زياد توجه و همچنین تمرکز را بر هم می زند و همچنین به دنبال آن هم عملکرد افت می کند. بطور کلی هنگام و زمانی که دچار اضطراب می شويم همه فعاليت های ذهنی دچار کندی شده و همچنین فرد دقتش پایین می آید. کسی که در ملاقات با يک شخصيت مهم دچار اضطراب شده هنگام و زمانی که می خواهد دوست خود را معرفی کند، ممکن می باشد نام او را به ياد نياورد.

در اکثر اوقات دراثر اضطراب زياد، توجه محدود می می شود. يعنی دامنه توجه باريک می می شود و همچنین ورزشکار نمی تواند همه ميدان بازی را زير نظر بگيرد. مصداق آن هم زمانی می باشد که يک بازيکن فوتبال يا بسکتبال دچار اضطراب می می شود و همچنین به علت محدود شدن توجه، يار هم تيمی خود را که در موقعيت خوبی جهت دريافت پاس قرار دارد نديده و همچنین توپ را به اشتباه به حريف پاس می دهد.

علل ساخته یا ایجاد اضطراب

بطور کلی هنگام و زمانی که فرد به اين نتيجه برسد که توانايي اش جهت انجام کاری که از او انتظار میرود کافی نيست دچار اضطراب می می شود. بنابراين مهم ترين عامل اضطراب قضاوت شخص در مورد اهميت کار و همچنین توانايي خود اوست. در عين حال عوامل اضطراب زا در ورزش را می قدرت به دو دسته موقعيتی و همچنین شخصي تقسيم کرد:

عوامل موقعيتی اضطراب:

اهميت مسابقه: هر چه اهميت مسابقه بيشتر باشد، احتمال افزايش اضطراب بيشتر می باشد. البته اهميت مسابقه در نظر همه ورزشکاران يکسان نيست.

بلاتکلیفی: مثلاً در بازيهای تیمی هنگام و زمانی که نتيجه بازی مساوی می باشد، ميزان اضطراب بيش از نوعی حالت می باشد که اختلاف دو تيم زياد می باشد يعنی شرايطی که تيم حريف يا خيلی قوی تر يا خيلی ضعيف تر می باشد و همچنین نتيجه مسابقه معلوم می است و خواهد بود.همينطور بلاتکلیفی ورزشکار از اينکه آيا جزء نفرات اصلی تيم هست يا نه، آيا می تواند از سربازی يا دانشگاه مرخصی بگيرد و همچنین … می تواند از عوامل بی اطمينانی و همچنین بلاتکلیفی به شمار آيد.

عوامل فردی یا شخصی:

اعتماد به نفس و همچنین اضطراب صفتی از عوامل فردی یا شخصی  خواهند بود که در فرد باعث اضطراب می شوند.

الف- اعتماد به نفس: هر چه اعتماد به نفس بيشتر باشد، اضطراب کمتر می باشد. بنابراين افزايش اعتماد به نفس سبب کاهش اضطراب می می شود.

ب- اضطراب صفتی: غير از اضطراب مسابقه که يک اضطراب موقعيتی می باشد، همه انسانها از نظر اضطراب صفتی با هم متغایر و متفاوت اند. بعضی ها موقعيت های زيادی برايشان اضطراب زاست. بنابراين هرچه اضطراب صفتی يک ورزشکار بيشتر باشد احتمال مضطرب شدن او در مسابقه بيشتر می باشد.

روش های مقابله با اضطراب:

کنترل فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن: انظار و افکار منفی را به مثبت تبديل کنيد.

تمرکز بر تکليف: به جای تمرکز بر پس نتیجه آن می شود که، توجه خود را به کارهايي معطوف کنيد که در دست داريد.

 به موارد و نکات مثبت خود توجه کنيد.

 آمادگی روانی پيش از مسابقه: تصويرسازی، آرميدگی و همچنین …

 تنظيم وقت: بهره بری و استفاده بهينه از وقت جهت تمرين و همچنین ساير مسائل زندگی

تمرين سخت: انجام تلاش مطلوب در تمرين در تمرين، شرايط اضطراب زا را ايجاد کنيد.

 به زمان حال تمرکز کنيد: به قبل و همچنین آينده فکر کردن و اندیشیدن کردن و اندیشیدن نکيند.

 آماده به مسابقه بياييد: با برنامه جذاب و جالب و خوب و همچنین نقشه بياييد، وسايل مهيا باشد، در زمان مناسب، احتمال ها را تا حد ممکن پيش بينی کنيد و همچنین اقدامات مقابل را بينديشيد.

رعایت موارد ذکر شده باعث می می شود تا در مواقع اضطراب بتوانید آرامش خود را حفظ کنید و همچنین بر اضطراب خود غلبه کنید.

(طیبه خزاعلی)